212. Выберите правильный вариант:

Вы умеете говорить…?

а) русский язык; б) русский; в) по-русски;

Мы часто разговариваем … телефону: а) на; б) по; в) к
Друзья гуляли: а) в парке; б) в парк; в) из парка Книга … «Три мушкетёра»: а) зовут; б) называется; в) называет
Мы каждый день …  уроки: а) изучаем; б) учим; в) учимся Брат приехал: а) из Берлина; б) в Берлин; в) с Берлина
У меня … платье: а) новое; б) новые; в) новая … купили новое платье: а) девочку; б) девочка; в) девочке
Вы читаете …?

а) английский; б) английский язык; в) по-английски;

Парк находится около: а) школа; б) школы; в) школу
Мы ездили на экскурсию: а) в Петербурге; б) в Петербург; в) Петербургу Познакомься! Это  … родители: а) мои; б) мой;
Кто знает, …  уехали Нина и Эка?: а) куда; б) где; Папа любит смотреть футбол: а) из телевизора; б) по телевизору; в) в телевизоре
Собака подбежала: а) человеку; б) к человеку; в) с человеком Мне десять: а) год ; б) лет;
Книга стоит сто…

а) рубль; б) рублей; в) рубли;

Здесь очень много: а) номер; б) номера; в) номеров
Дайте, пожалуйста, килограмм: а) сахар; б) сахара; … надо купить эту книгу: а) я; б)  ;
В неделе семь: а) дни; б) дней; в) день Сегодня … мая: а) двадцать; б) двадцатое; в) двадцатый
Уроки начинаются в девять: а) часов; б) часы; в) час В Тбилиси очень жарко: а) лето; б) летом;
….. чашка: а) один; б) одна; в) одно; ….пальто: а) одна; б) один; в) одно;
….журнал:  а) одна; б) один; в) одно; ….аудитория:  а) один; б) одна; в) одно;
Это твой…?      а) сестры; б) пальто; в) город;

 

Это твои …?    а) журнал; б) метро; в) книги;
Это моё…?     а) чашка; б) такси; в) журналы; Это мой: … а) дедушка; б) квартира; в) имя;
Какое вино? а) красная; б) красный; в) красное Какой день? а) добрый; б) добрая; в) доброе
Коричневые… а) брюки; б) шкаф; в) юбка Старая… а) площадь; б) костюм; в) метро
Сегодня мы идём: а) на площади; б) на площадь; Коллеги идут: а) на встрече; б) на встречу;
Он всегда любил: а) литература; б) литературу Этот человек фотографирует: а) улицу и площадь; б) улица и площадь
Обычно я не: а) завтракаю; б) позавтракаю Утром я хорошо … и пошёл на работу: а) позавтракал; б) завтракал
Студенты … и пошли в парк: а) читали текст; б) прочитали текст Дети … молоко и пошли гулять: а) выпили; б) пили
Ира весь день думала и вдруг: а) решила задачу; б) решала задачу Игорь наконец: а) подумал и ответил; б) думал и отвечал
В воскресенье мы ходили в: а) театре; б) театр Мы смотрели балет в: а) в театре; б) в театр
Весь вечер друзья говорили о: а) футбол; б) футболе Он узнал: а) учительница; б) учительницу
В компьютере нет: а) программа; б) программы На фотографии Вера стоит справа от: а) учительницы; б) учительница
Мы взяли интервью у: а) певица; б) певицы Пассажир вышел из: а) маршрутка; б) маршрутки
Марина пила чай у: а) тётя ; б) тёти Я взяла книгу у: а) друзья; б) друзей
На репетиции все слушали: а) режиссёр; б) режиссёра В театре репетировали : а) Шекспир; б) Шекспира;
Я мечтаю стать: а) с врачом; б) врачом; Мясо едят: а) вилкой и ножом; б) с вилкой и ножом;
В банкомате нет: а) валюта ; б) валюты В комнате нет: а) кровать; б) кровати

Բարոն Մյունխհաուզենի արկածները (հատված)

Ուշադի՛ր կարդա և կատարի՛ր առաջադրանքները։

Բարեբախտաբար, ես հիշեցի, որ Թուրքիայում մի այնպիսի բույս կա, որը շատ արագ է աճում և, երբեմն, մինչև երկինք հասնում։

Դա բակլան է։ Մի րոպե անգամ չկորցնելով, մի այդպիսի բակլա տնկեցի, և բակլան իսկույն սկսեց աճել։

Աճեց, աճեց ու շուտով հասավ լուսնին։

― Ուռա՜,– գոչեցի ես և սկսեցի ցողունով վեր բարձրանալ։

Մի ժամից հետո լուսնին հասա։

Կացինս գտնելու համար երկար ժամանակ կորցրի։ Լուսինն էլ է արծաթից, կացինն էլ. արծաթը որ արծաթի վրա դնես, չի երևա։ Վերջիվերջո կացինս գտա մի կույտ փտած դարմանի մեջ։

Ուրախ-ուրախ գոտուս մեջ խրեցի և ուզում էի ցած իջնել։

Բայց չհաջողվեց, արեգակը չորացրել էր բակլայի ցողունը, որը կտոր-կտոր եղավ ու թափվեց։ Վշտից լացս հազիվ պահեցի։

Ի՞նչ անել։ Ի՞նչ անել։ Մի՞թե ես էլ երկիր չեմ վերադառնա։ Մի՞թե ամբողջ կյանքս պիտի անցկացնեմ այս սառած լուսնի վրա։

Օ՜, ո՛չ, ո՛չ մի դեպքում։

Վազեցի իսկույն դեպի դարմանի կույտը և սկսեցի նրանից պարան հյուսել։ Պարանը կարճ դուրս եկավ, բայց ոչինչ։ Սկսեցի պարանով ցած իջնել։ Ձախ ձեռքով իջնում էի, իսկ աջով կացինն էի բռնել։

Շուտով պարանը պրծավ, և ես օդում կախված մնացի՝ երկնքի և երկրի միջև։ Սարսափելի էր, բայց գլուխս չկորցրի։

Երկար չմտածելով, ամուր բռնեցի պարանի ներքևի ծայրը, կացնով տվի վերևի ծայրը կտրեցի և կապեցի ներքևի ծայրին։ Այս բանն ինձ գետնին իջնելու հնարավորություն տվեց։

Բայց և այնպես երկիրը հեռու էր, և շատ անգամ պետք եղավ պարանի վերևի ծայրը կտրել և ներքևի ծայրին կապել։ Վերջապես այնքան իջա, որ քաղաքի տներն ու պալատները երևացին։ Մինչև գետնին հասնելը երեք կամ չորս մղոն էր մնում։

Եվ հանկարծ… Օ՜ սարսափ… պարանը կտրվեց։

Ես գետնին ընկա այնպիսի ուժով, որ կես մղոն խորությամբ փոս գոյացրի։

Ուշքի գալով, երկար մտածեցի, թե այդ փոսից ինչպես դուրս գամ։ Ամբողջ օրը ոչ կերա, ոչ խմեցի, մտածում էի ու մտածում։ Եվ հանկարծ ելքը գտա. եղունգներովս աստիճաններ փորեցի և այդ սանդուղքով գետնի երես դուրս եկա։

Օ՜, Մյունխհաուզենը երբեք չի կորչի։

Տեքստային առաջադրանքներ

1․ Ի՞նչ հնար մտածեց Մյունխհաուզենը, երբ պարզեց, որ ծղոտից հյուսած պարանը կարճ է։ /1 միավոր/

Նա  Վազեց իսկույն դեպի դարմանի կույտը և սկսեց նրանից պարան հյուսել։

2․ Լուսին հասնելու համար ի՞նչ միջոց օգտագործեց Մյունխհաուզենը։ /1 միավոր/

Ա) Լուսին հասավ հրթիռով

Բ) Մեծ աստիճան դրեց և բարձրացավ լուսնի վրա

Գ) Բակլա տնկեց, որի վրա մագլցելով հասավ լուսին

Դ) Լոբի ցանեց և լոբու ցողունի վրա  մագլցելով հասավ լուսին

3 Փոսից դուրս գալու ի՞նչ հնար մտածեց Մյունխհաուզենը։  /1 միավոր/

Եղունգներով աստիճաններ փորեց և այդ սանդուղքով գետնի երես դուրս եկավ։

4 Լուսնի վրա հայտնվելուց հետո ի՞նչն էր պատճառը, որ Մյունխհաուզենը կացինը չէր գտնում։  /1 միավոր/

Լուսինն էլ է արծաթից, կացինն էլ. արծաթը որ արծաթի վրա դնես, չի երևա։

5 Տեքստից դուրս գրեք մեկ պատմողական և մեկ բացականչական նախադասություն։/1 միավոր/

Բարեբախտաբար, ես հիշեցի, որ Թուրքիայում մի այնպիսի բույս կա, որը շատ արագ է աճում և, երբեմն, մինչև երկինք հասնում։

Ուռա՜,– գոչեցի ես և սկսեցի ցողունով վեր բարձրանալ։

6․ Նախադասության ընդգծված բառերին ինչպիսի հարցին պատասխանող լրացումներ ավելացրեք։ /1 միավոր/

Շուտով հաստ պարանը պրծավ, և հնարամիտ Մյունխհաուզենը օդում կախված մնացի՝ երկնքի և մեծ երկրի միջև։

Բառային առաջադրանքներ

1․ Տեքստից դուրս գրեք 5 բառ, որոնք գործողություն են կատարում։ /1 միավոր/

Պահել, հասնել, գալ, Վազել, կտրել։

2․ Շարունակեք ըստ օրինակի՝ ավարտել․․․․ — ավարտել գիրքը /1 միավոր/

Փորել —փոսը

Դուրս գալ —տնից

Աճեցնել —ծառը

Տեսնել —ընկերոջը

3․ Գրի՛ր տեքստում մուգ գրված բառերի հոմանիշները։ 1 միավոր

հիշեցել-Մտաբերել,իսկույն -Անմիջապես, վերջիվերջո-վերջապես,ուրախ-զվարթ։

4․ Գրի՛ր բարեբախտաբար, երկար, բարձրանալ, վերև բառերի հականիշները։ 1 միավոր

բարեբախտաբար-դժբախտաբար, երկար-կարճ, բարձրանալ-իջնել։

Բաշ Ապարանի հերոսամարտ

Ապարանի ճակատամարտը սկսվել է 1918 թվականի մայիսի 23-ի կեսօրին, երբ Էսադ փաշայի դիվիզիան և Քյազիմ փաշայի երկու գնդերը (ավելի քան 10000 զինվոր ) մտել են Ապարանի գավառի սահմանը։ Սակայն ճակատամարտը սկսվել էր ավելի վաղ, երբ մայիսի 15-ին թուրքերը մտել էին Ալեքսանդրապոլ (այժմ՝ Գյումրի):

Թուրքերն անարգել մտել են Սպիտակ, գրավել շրջակա գյուղերը և ընթացքից շրջվել դեպի Ապարանի ճանապարհը։ Համընդհանուր խուճապ է սկսվել։ Սկսել են տեղահանվել նաև Ապարանի սահմանային գյուղերը։Ապարանում թուրքերի առաջն առնելու մասին որևէ պլան նախապես չէր կազմվել։ Եվ այդ ճակատագրական պահին, երբ թվում էր, որ այլևս ոչ մի ուժ չէր կարող Ապարանի գավառամասում փակել թուրքերի ճանապարհը, Ազգային խորհրդի նախագահ Արամ Մանուկյանի հրամանով Ապարանի գավառապետ Սեդրակ Ջալալյանը և Ապարանի  բնակիչ Արսեն Տեր-Պողոսյանը սկսել են ծանոթանալ իրավիճակին։ Որորշել են կանգնել թշնամու դեմ, չգաղթել և չհանձնվել:Սեդրակ Ջալալյանի անձնական պաշտպանության ձիավորները հրաման են ստացել փակել նահանջի ճանապարհը և զենք կրելու ընդ՝9ունակ բոլ որ տղամարդկանց վերադարձնել Ապարան գյուղ։

Ապարանի ինքնապաշտպանական հերոսամարտն ավարտվել է փառահեղ հաղթանակով։ Թուրքերն այդ ճակատում տվել են 3000-ից ավելի զոհ։ Մայիսի 17-ին գավառում հայտարարվել է պատերազմական իրավիճակ։ Անընդհատ զարկել են եկեղեցիների զանգերը։ Գյուղերի քահանաները մարտի ընդունակ տասնութ տարեկանից բարձր բոլոր տղամարդկանց զինել և ուղարկել են պաշտպանության։ Սեդրակ Ջալալյանն ու Արսեն Տեր-Պողոսյանը ուսումնասիրելով տեղանքը՝ որոշել են պաշտպանության առաջին գիծը հաստատել Նիգավան-Միրաք գյուղերի միջև ձգվող բարձունքներում։ Ապարանի գրեթե ամեն գյուղ մոտ հարյուր տղամարդ էր ուղարկել ճակատ։ Ճիշտ է, ժամանակակից զենք բոլորը չէ, որ ունեին, զինամթերքը սակավ էր, գնդացիրները երկուսն էին, իսկ թնդանոթներ չկային, բայց առկա էին անկոտրում կամքը և սեփական հողը, տունը հարազատներին պաշտպանելու վճռականությունը։ Թուրքերի առաջապահ ջոկատները, որոնք ոչ մի դիմադրության չէին սպասում, գնդակոծությունից շփոթվել են և, կորուստներ տալով, հետ քաշվել ու սպասել մայիսի 23-ի լուսաբացին։ Երևանում ճիշտ է գնահատվել ստեղծված իրավիճակը և նույն գիշեր նոր ձևավորված ռազմաճակատի հրամանատար է նշանակվել բազմափորձ Դրոն՝ Դրաստամատ Կանայանը։

Թիֆլիսում գործող Հայոց Ազգային խորհուրդը Հայաստանը հայտարարել է անկախ պետություն և ստանձնել իշխանության պատասխանատվությունը։ Բայց Ապարանի ռազմաճակատում այդ կարևորագույն նորությունը դեռևս չգիտեին։ Դրաստամատ Կանայանն անձամբ ամբողջ ճակատը տարել է թշնամու դեմ գրոհի։Չնայած կորուստներին՝ հայերը գրոհը չեն դադարեցրել նաև գիշերը։

Թուրքական դիվիզիայի արյունաքամ մնացորդները սպիտակ դրոշ են պարզել։

Ապարանցի և հարևան գավառներից օգնության եկած աշխարհազորայինների, զինվորների հիշատակին բացառապես Ապարանի ժողովրդի պայքարի արդյունքում խորհրդային տարիներին՝ 1974—1979 թվականերին, բազմավաստակ ճարտարապետ Ռաֆայել Իսրայելյանի նախագծով, կանգնեցվել է սերունդների հիշողությանն ուղղված «Վերածնունդ» հուշարձան-կոթողը։ Հուշարձանի հանդիսավոր բացումը տեղի է ունեցել 1979 թվականի մայիսի 28-ին: